Barometr zawodów – jako jedno z narzędzi prognostycznych dla rynku pracyRynek pracy jest traktowany jako miejsce konfrontacji podaży i popytu na pracę, czyli ofert pracy i osób zainteresowanych jej podjęciem. Dynamiczny postęp techniczny, wzrastające wymagania pracodawców oraz zmienność oczekiwań zapotrzebowania na zawody sprawiają, że projektując rozwój zawodowy, należy:
- umiejętnie analizować rynek edukacyjno-zawodowy,
- zwrócić uwagę na wybór drogi zawodowej (w tym głównie na kierunek kształcenia zawodowego),
- rozwijać swoje umiejętności zawodowe w ramach dokształcania/doskonalenia zawodowego.
Pomocne w tym celu może być praktyczne narzędzie służące prognozowaniu zapotrzebowania na poszczególne zawody, czyli
„Barometr zawodów". Jest to krótkookresowe, jednoroczne badanie jakościowe określające zapotrzebowanie na pracowników w kolejnym roku. Narzędzie to jest efektem prac ekspertów z zakresu rynku pracy i informuje o prognozowanej sytuacji na lokalnym rynku pracy - osobno dla każdego powiatu w Polsce. Powyższe narzędzie powstało na zlecenie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i dzieli zawody na trzy grupy:
- Zawody deficytowe - czyli takie, w których liczba wolnych miejsc pracy jest większa niż liczba osób zainteresowanych podjęciem pracy i spełniających wymagania pracodawców (najtrudniej pracodawcom znaleźć kandydatów do pracy);
- Zawody zrównoważone - czyli te, w których liczba wolnych miejsc pracy jest zbliżona do liczby osób zainteresowanych podjęciem pracy i spełniających wymagania pracodawców;
- Zawody nadwyżkowe - w których liczba wolnych miejsc jest mniejsza niż liczba osób zainteresowanych podjęciem pracy i spełniających wymagania pracodawców (najtrudniej osobom poszukującym pracy znaleźć zatrudnienie).
Praca zawodowa należy do sfery życia codziennego człowieka i jest aktywnością ukierunkowaną na zaspokajanie różnorodnych potrzeb przez działanie w obszarze gospodarczym, rozpatrywanym także w aspektach lokalnych społeczności.
Odpowiedni i satysfakcjonujący dobór zawodu i rodzaju wykonywanej pracy wymaga umiejętnej
analizy rynku edukacyjno-zawodowego, trafnego wyboru drogi zawodowej (kierunku kształcenia zawodowego) oraz profesjonalnego dokształcania i doskonalenia.
W realizowaniu tych celów - instrumentalnym wsparciem może być, przedstawiony „Barometr zawodów”.
Diagnoza zawodowych kierunków i tendencji może być jednym z czynników uwzględnianych w planowaniu strategii wobec społeczności lokalnej pracodawców, przedsiębiorców i samych pracowników, oraz w projektowaniu lokalnych form edukacji szkolnej i pozaszkolnej kształtującej wiedzę i kompetencje obecnych i przyszłych pracowników.
Jest to nie lada wyzwanie, ponieważ rynek pracy, zarówno polski, jak i globalny, dotykają radykalne zmiany, które obserwujemy już od kilkunastu lat, powyższe narzędzie – jako jedno z wielu – może pomóc w podjęciu ważnych i istotnych decyzji związanych z zatrudnieniem w danej branży i jej prognostycznej przyszłości.
Autor tekstu : specjalista do spraw programów – CEiPM Siedlce